Το πρώτο ελληνικό whisky είναι γεγονός!
Πρόσφατα η ελληνική σκηνή του ουίσκι γνώρισε μια πραγματικά ιστορική στιγμή: ανακοινώθηκε η κυκλοφορία της πρώτης επίσημης ελληνικής εμφιάλωσης single malt whisky. Ένα όνειρο που ξεκίνησε από μια παρέα φίλων, γεμάτο εμπόδια και δυσκολίες, κατέληξε σε μια εμφιάλωση που φέρει όχι μόνο αρώματα και γεύσεις, αλλά και την ιστορία μιας συλλογικής προσπάθειας.
Η ιδέα ξεπήδησε μέσα από συζητήσεις της παρέας γύρω από το αγαπημένο τους απόσταγμα. Συναντήθηκαν στις γευσιγνωσίες του The Tasters Club ως μέλη του και σιγά σιγά συγκροτήθηκε μια παρέα εννέα ατόμων: οι Κίμωνας Πολυκράτης, Τάσος Ρουμπεΐδης, Φάνης Σαλάτας, Φραγκίσκος Σιγάλας, Γιάννης Χριστοφορίδης, Τάκης Διάκος, Ντίνος Οικονομόπουλος, Τάκης Παπαζήσης και Στέλιος Περιστέρης. Διαφορετικοί άνθρωποι, από διαφορετικούς επαγγελματικούς χώρους, με έναν κοινό παρονομαστή – την αγάπη για το ουίσκι, τον βασιλιά των αποσταγμάτων.
Από τις συζητήσεις τους, προς τα τέλη του 2019 σε μια γευσιγνωσία του The Tasters Club, γεννήθηκε η μεγάλη ιδέα: να δημιουργήσουν το πρώτο ελληνικό single malt whisky. Ένα ουίσκι φτιαγμένο από ελληνικές πρώτες ύλες, από ελληνικά χέρια και ιδανικά, παλαιωμένο με στοιχεία ελληνικού χαρακτήρα. Κανείς τους δεν είχε επαγγελματική εμπειρία στην ποτοποιία, μόνο ο Ντίνος Οικονομόπουλος είχε πειραματιστεί ερασιτεχνικά με αποστάξεις. Όμως η αγάπη τους για το single malt whisky και η επιθυμία να κάνουν το όνειρο πράξη ήταν αρκετά δυνατές για να τους κινητοποιήσουν.
Η πορεία, ωστόσο, αποδείχθηκε δύσβατη. Αρχικά ξεκίνησαν με έρευνα: μελέτησαν την διαδικασία της απόσταξης καθώς και την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, κατανόησαν τα νομικά εμπόδια και σύντομα συνειδητοποίησαν ότι έπρεπε να δημιουργήσουν ένα σωματείο με ΑΦΜ, ώστε να λειτουργήσουν απολύτως νόμιμα. Έτσι γεννήθηκαν οι «The Whisky Friends» ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο.
Πρώτη προτεραιότητα ήταν τα βαρέλια. Με τη βοήθεια του βαρελοποιού Κώστα Χρησταντώνη βρέθηκαν τέσσερα δρύινα βαρέλια των 225 λίτρων, που είχαν φιλοξενήσει το περίφημο γλυκό κρασί Vinsanto από τη Σαντορίνη. Αυτά ανακατασκευάστηκαν σε έξι μικρότερα βαρελάκια των 35 λίτρων, ώστε η επίδραση του ξύλου να είναι πιο έντονη και πιο γρήγορη λόγω του μικρού μεγέθους. Οι καθυστερήσεις της απόσταξης λόγω κορονοϊού και μη εύρεσης αποστακτηρίου έβαλαν σε κίνδυνο τα βαρέλια με αποτέλεσμα να αναγκαστούν να τα αποθηκεύσουν σε ψυγείο!
Στη συνέχεια έπρεπε να βρεθεί ζυθοποιείο και αποστακτήριο. Εκεί άρχισαν τα πραγματικά προβλήματα. Μήνες πέρασαν με απορρίψεις και δικαιολογίες: «δεν μπορώ να διακόψω την παραγωγή», «η γραφειοκρατία είναι μεγάλη», «έχετε δική σας τελωνειακή αποθήκη;», «είναι πολύ ακριβό», «να σας φέρω έτοιμο απόσταγμα από το εξωτερικό;». Μικρές και μεγάλες ζυθοποιίες και αποσταγματοποιίες αγνοούσαν τα αιτήματα της παρέας. Το πρώτο φως ήρθε από τον ζυθοποιό Αυγουστίνο Ευριπιώτη της Alea Brewing Co., που αγκάλιασε αμέσως την ιδέα. Αργότερα, όταν η παρέα είχε βρεθεί σε πραγματικό αδιέξοδο για την απόσταξη, ο Ντίνος Οικονομόπουλος συνάντησε τυχαία σε ένα ουζερί στο Χαλάνδρι έναν γνωστό του, τον αποσταγματοποιό Ανέστη Ζαμανόπουλο, ο οποίος τους κατεύθυνε προς την Πάτρα. Εκεί βρήκαν τον άνθρωπο που συμμερίστηκε το όραμά τους: τον Γιώργο Σταθόπουλο της αποσταγματοποιίας CHRIS.
Το φθινόπωρο του 2020 άρχισε να φαίνεται πως το όνειρο μπορούσε να πάρει σάρκα και οστά μετά από μια συνάντηση στη Πάτρα. Η πανδημία, βέβαια, καθυστέρησε τα πάντα, αλλά τον Ιούλιο του 2021 πραγματοποιήθηκε η πρώτη ιστορική απόσταξη. Το ελληνικό βιολογικό δίστιχο κριθάρι ζυμώθηκε με νερό από την πηγή «Θεοτόκος» στον Ταΰγετο, το οποίο είχε υποστεί ανάλυση και αναπαραγωγή με αντίστροφη ώσμωση για να εξασφαλιστεί η ποιότητά του. Μάλιστα, η εξόρμηση της παρέας στον Ταΰγετο για το νερό είχε και περιπέτεια, καθώς υπήρξε σύγκρουση του οχήματος σε βράχο!
Η όλη διαδικασία πραγματοποιήθηκε στην Απoσταγματοποιία CHRIS – Αφοί Γ. Σταθόπουλοι Ο.Ε. στον Άγιο Βασίλειο Πάτρας. Το μίγμα κριθαριού ζυμώθηκε υπό την καθοδήγηση του Αυγουστίνου Ευριπιώτη. Το σύνολο του wash ήταν περίπου 2 τόνοι στους 9,5% βαθμούς αλκοόλ. Στην συνέχεια μπήκε στον παραδοσιακό άμβυκα για την πρώτη και τη δεύτερη απόσταξη, με υπεύθυνο τον αποστάκτη Γιώργο Σταθόπουλο, παρουσία χημικού και τελωνειακού υπαλλήλου. Η πρώτη απόσταξη είχε αποτέλεσμα 31% αλκοόλ σούμας. Στις 14 Ιουλίου 2021, το νέο απόσταγμα “new make spirit”, αποτέλεσμα της δεύτερης απόσταξης, μπήκε στα έξι ex-Vinsanto βαρέλια 35 λίτρων στους 65.1% βαθμούς: μια μέρα που θα έμενε στην ιστορία για την ελληνική κοινότητα του ουίσκι.
Ακολούθησαν τρία χρόνια αναμονής. Οι The Whisky Friends επισκέπτονταν τακτικά την Πάτρα για να δοκιμάσουν το απόσταγμα και να δουν την εξέλιξή του. Σύντομα εμφανίστηκαν και οι ιδιαιτερότητες του τοπικού μικροκλίματος. Αντί για το γνωστό «μερίδιο των αγγέλων» –την απώλεια αλκοόλ λόγω εξάτμισης, όπως συμβαίνει στη Σκωτία– στην Πάτρα το απόσταγμα έχανε νερό και αύξανε τον αλκοολικό του βαθμό. Η λύση δόθηκε με την προσεκτική προσθήκη νερού στο τέλος της παλαίωσης. Ταυτόχρονα, οι φίλοι έπρεπε να περιμένουν άλλο ένα χρόνο την απαραίτητη νομοθετική ρύθμιση (ΦΕΚ Β 3783/2025) για να μπορέσουν να προχωρήσουν στην εμφιάλωση.
Όταν ήρθε η ώρα, όλα πήραν την τελική τους μορφή: επιλέχθηκε ένα ιδιαίτερο μπουκάλι, ενώ η ετικέτα σχεδιάστηκε από τον Γιάννη Μηλιώνη του The Tasters Club, αποτυπώνοντας την αισθητική του εγχειρήματος. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε τις προσδοκίες. Η πρώτη ιστορική επίσημη ελληνική εμφιάλωση single malt whisky εμφιαλώθηκε στους 60% βαθμούς. Στο ποτήρι, το πρώτο ελληνικό single malt whisky φανερώνει αρώματα μελιού, σταφίδας, εσπεριδοειδών, ξηρών καρπών και δημητριακών. Αλλάζει όμορφα καθώς μένει στο ποτήρι, αφήνοντας στο τέλος πιπεράτη επίγευση.
Οι The Whisky Friends νιώθουν δικαιωμένοι. Αυτό που ξεκίνησε ως πείραμα και όνειρο «από φίλους για φίλους» έγινε πραγματικότητα. Το The Whisky Friends #1 δεν βγήκε στο εμπόριο, αλλά θα παρουσιαστεί μέσα από ειδικές γευσιγνωσίες στους λάτρεις του ουίσκι. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι άνοιξε τον δρόμο. Ήδη έχουν γίνει νέες εμπορικές αποστάξεις από την αποσταγματοποιία Chris, παλαιώνουν στην Πάτρα, και σύντομα θα είναι έτοιμες να συστηθούν στο κοινό.
Ένα κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού ουίσκι άνοιξε. Και όλα δείχνουν πως δεν θα είναι το τελευταίο. Οι The Whisky Friends συνεχίζουν να ονειρεύονται, απολαμβάνοντας το πρώτο τους δημιούργημα, με την ελπίδα να έχει ανοίξει ο δρόμος για το μέλλον του ελληνικού single malt whisky.
Στο 2o επεισόδιο του Liquid Stories ο Γιάννης Μηλιώνης φιλοξένησε 4 μέλη των The Whisky Friends και συζήτησαν για τις δυσκολίες, τα «όχι», τα απρόοπτα, την απόσταξη και φυσικά, για τη γέννηση ενός νέου ελληνικού αποστάγματος, του greek whisky!
Άρθρο: Γιάννης Μηλιώνης
