Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από την ίδρυση του Lagavulin distillery. Μέσα από τη διαδρομή 2 αιώνων κατάφερε με τα single malts του να συγκαταλέγεται στα πιο αναγνωρίσιμα και πιο αγαπημένα ονόματα στον κόσμο του whisky. Αν ρωτήσεις μάλιστα κάποιον, που δεν είναι ιδιαίτερα σχετικός, να σου αναφέρει ένα premium whisky που γνωρίζει, το πιθανότερο είναι να σου απαντήσει Lagavulin. Όσο για τους υπόλοιπους, ο σύνθετος χαρακτήρας των Lagavulin malts, όπου το μείγμα των γεύσεων σε ταξιδεύει από την αλμύρα των ακτών στους τυρφώδεις χερσότοπους του Islay, ανάμεσα από πλούσια σε γεύση σκούρα φρούτα και τη γλυκύτητα του sherry όχι μόνο σε κερδίζουν, αλλά υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να τα ερωτευτείς!
Το Lagavulin distillery βρίσκεται στην περιοχή Kildalton στο νησί του Islay, στο μικρό Lagavulin Bay. Στέκεται ακριβώς πάνω στην ακτή, έχει μια ξύλινη προβλήτα που εκτείνεται μέσα στη θάλασσα και εκεί έδεναν στο παρελθόν τα πλοία που έμπαιναν στον κόλπο, αδειάζοντας τις προμήθειες και φορτώνοντας whisky. Το όνομά του σημαίνει “hollow by the mill”, και προήλθε από την γκαέλικη ονομασία lag a’mhuilin (προφέρεται La-ga-voolin), της κοιλότητας δηλαδή στην οποία είναι χτισμένες οι εγκαταστάσεις. Βρίσκεται σε μια περιοχή όπου υπάρχει καταγεγραμμένη δραστηριότητα απόσταξης από το 1742 με 10 τουλάχιστον παράνομα αποστακτήρια. Πιστεύεται πάντως ότι η απόσταξη και η παραγωγή του “νερού της ζωής”, πραγματοποιούνταν από μοναχούς σε αυτή την περιοχή του Islay, ήδη από τον 14ο αιώνα, με μερικές αποστάξεις να λαμβάνουν χώρα στο κάστρο Dunyvaig, στο Lagavulin Bay. Το 1816 ξεκινάει επίσημα και νόμιμα την λειτουργία του το Lagavulin distillery από τον John Johnston, τοπικό αγρότη και ποτοποιό. Ένα δεύτερο αποστακτήριο που δημιουργήθηκε από τον Archibald Campbell και λειτούργησε στον ίδιο χώρο, είχε απορροφηθεί από το Lagavulin έως το 1837. Ένα χρόνο νωρίτερα και με το θάνατο του Johnston, το αποστακτήριο αγοράζεται από τον εκ Γλασκώβης έμπορο ποτών Alexander Graham.
Η μεγάλη αλλαγή στην μετέπειτα ιστορία και εξέλιξη του αποστακτηρίου και η αναγνώριση από μεγαλύτερο κοινό, ήρθε μετά την εξαγορά του από την James Logan Mackie & Co. το 1862. Το 1878 ο ανηψιός του J.L. Mackie, Peter J. Mackie, κάνει το πρώτο από τα πολλά ταξίδια του στο Islay, για να μάθει τα μυστικά της απόσταξης, όπου μετά τον θάνατο του θείου του το 1889 θα αναλάβει την διεύθυνση του αποστακτηρίου. Ο sir Peter Mackie, όπως τελικά ονομάστηκε, ήταν μία από τις πιο σημαντικές μορφές του whisky στα τέλη του 19ου αιώνα. Δημιούργησε το White Horse blend το 1890 (ως βάση του είχε το απόσταγμα του Lagavulin), ήταν συνιδρυτής του Craigellachie distillery και θωρείται ένας μεγάλος καινοτόμος. Ήταν ο επικεφαλής για σχεδόν 50 χρόνια και έμεινε γνωστός ως “Restless Peter” μεταξύ των εργαζομένων, γιατί αναζητούσε πάντα κάτι νέο να κάνει, ενώ η αγαπημένη του ρήση ήταν ‘Nothing is Impossible’. Το 1908 θα χτίσει ένα δεύτερο distillery στην περιοχή με το όνομα Malt Mill, το οποίο θα λειτουργήσει έως το 1962. (Την ιστορία του Malt Mill θα την δούμε σε ένα άλλο άρθρο γιατί έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον). Με τον θάνατό του το 1924, η εταιρία θα μετονομαστεί σε White Horse Distillers Ltd.
ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ
John Johnston 1816 – 1837
Donald Johnston 1837 – 1852
James Crawford Graham 1852 – 1867
Mackie & Co. 1867 – 1924
White Horse Distillers 1924 – 1927
Distillers Company Limited 1927 – 1986
United Distillers 1986 – 1997
Diageo 1997 – σήμερα
Το 1941 το αποστακτήριο θα διακόψει τη λειτουργεία του έως το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1974 θα σταματήσει τη λειτουργεία των malting floors και από τότε αγοράζει malted barley από το κοντινό Port Ellen. Το αποστακτήριο πέρασε αρκετές δυσκολίες στη 10ετία του 80 και τον περισσότερο καιρό λειτουργούσε για 2 μέρες την εβδομάδα. Η παραγωγή αυξήθηκε ξανά το 1991, ενώ το 1998 το Lagavulin 16 years old επιλέχθηκε ως ένα από τα 6 Classic Malts of Scotland. Εκτός από αυτό, οι κύριες εκφράσεις του αποστακτηρίου περιλαμβάνουν το 12 years old cask strenght, το Distiller’s Edition με φινίρισμα σε βαρέλια Pedro Ximenez καθώς και εμφιαλώσεις μεγαλύτερης παλαίωσης των 25 και 30 ετών. Η πηγή νερού για το αποστακτήριο είναι η λίμνη Lochan Sholum στις πλαγιές του Beinn Sholum πάνω από το αποστακτήριο στα βόρεια. Η ετήσια παραγωγή whisky είναι 2,4 εκ. λίτρα και υπεύθυνοι γι’ αυτή είναι 4 χάλκινοι άμβυκες. Μπαίνοντας στον 3ο αιώνα ζωής το αποστακτήριο λειτουργεί πια 24 ώρες τη μέρα και 7 μέρες την εβδομάδα για να μπορεί να παρακολουθεί την όλο και αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση.
Happy anniversary λοιπόν. Ή όπως λέμε στην Ελλάδα… να τα χιλιάσει!
Άρθρο: Γιάννης Μηλιώνης